در خصوص بحث احباط اعمال

سلام

در خصوص بحث چگونگی امکان احباط یعنی نابودی عمل خیر، در حالی که معتقدیم کلیه اعمال کوچک و بزرگ خیر و شر در قیامت حاضر خواهند شد، پیشنهاد می کنم بحث حبط اعمال در ذیل آیه 217 سوره بقره، در جلد دوم تفسیر المیزان (علامه طباطبایی) و نیز جلد دهم تفسیر تسنیم (آیت الله جوادی آملی)  را ملاحظه بفرمایید.

یک نظر اینست که، احباط عمل (در اثر کفر، نفاق یا ارتداد) قطعی است گرچه در مورد گناهان دیگر، می تواند محل بحث واقع شود. ضمن اینکه می توان احباط را در کلیه موارد قطعی دانست با این توضیح که مسأله "احباط" به منزله تقیید و تخصیص بر آیات دیگر است که به حاضر شدن اعمال در قیامت اشاره دارند. یعنی اگر نسبت عمل با عامل (در اثر گناه و کفر و ...) تا زمان مرگ باقی باشد و هدر نرود، در قیامت حاضر خواهد شد.

نظر علامه طباطبایی اینست که: "حبط اعمال هنگام صادر شدن گناه تحقق مى پذیرد، ولى زمان مرگ ، حتمى مى شود" 

آیت الله جوادی آملی بعد از تفکیک بحث کلامی از بحث تفسیری "حبط" در یک جمع بندی می نویسد: 

حاصل آنکه در میان آرای گوناگون درباره احباط و تکفیر کارهای نیک و بد، نظریّه پژوهشگران امامیّه صحیح است که خلاصه آن چنین است:

یک. نفی تحابط اعمال به طور کلّی؛ یعنی باطل کردن هر کار خوب با کار بد و به عکس.

دو. اثبات اجمالی تکفیر سیئات با حسنات.

سه. نفی کلّی تکفیر حسنات با سیئات.

* برای فهم بهتر و دقیق تر بحث، حتما به این تفاسیر مراجعه کنید. همچنین می توانید به این صفحه (و چند صفحه بعدی مرتبط با آن) مراجعه نمایید.

موفق باشید.